نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• غلامرضا اصفهانی

دکترایِ زبان و ادبیات فارسی از دانش‌گاه آزاد اسلامی واحد مشهد

چکیده

کشاکش فلسفه و شعر، آن‌گونه که در فلسفۀ افلاطون و ارسطو آن را می‌بینیم، دو بعد دارد: اول، قرار دادن شعر در جایگاهی فروتر از فلسفه، و دوم، جذب شعر در فلسفه. قصد این مقاله قصد ترسیمِ خطوط محوریِ استدلالِ ابن‌رشد، بر مبنایِ نوعی خوانش از نزدیک (close reading)، در اثر مشهور به تلخیص ألشّعر ابن‌رشد است تا بر اساس آن‎ها این ادعا پیش نهاده شود که ابن رشد به پی‌روی از افلاطون و نیز ارسطو (هر کدام به شیوۀ خود) این کشاکش را در اثر نام برده تصویر کرده‌است. با این تفاوتِ مهم که وقتی این کشاکش به سنت فیلسوفان مسلمان در قرون میانه و به طور خاص به ابن رشد می‌رسد خود به دو کشاکش تقسیم می‌‎شود: نخست، کشاکش وحی و شعر، و دوم، کشاکش فلسفه و وحی/شعر. نکتۀ قابل توجه این‌که تمایزی که خود ابن رشد بین امت‎های طبیعی [الُأمم الطبیعیّه] و اقوامِ به اصطلاح غیرطبیعی قائل است، برای این مقاله در حکم تمایزی محوری لحاظ شده‎است.

کلیدواژه‌ها

• اُمم طبیعی
• اُمم غیرطبیعی
• کشاکش فلسفه و شعر
• وحی
• کتب دینی
• شعر عرب

عنوان مقاله [English]

Ibn Rushd's Middle Commentary on Aristotle's Poetics and the Conflicts between Philosophy, Revelation, and Poetry

نویسنده [English]

• Gholamreza Esfahani

PhD of Persian language and literature from Islamic Azād University of Iran

چکیده [English]

The so-called ‘conflict between philosophy and poetry’, as can be seen in Plato and Aristotle, has two dimensions: first, to place poetry in a position inferior to philosophy, and second, to absorb poetry in philosophy. The purpose of this study is to draw the main lines of Ibn Rushd's argument, based on a kind of close reading, in the work known as Middle Commentary on Aristotle's Poetics so that based on them, the claim that Ibn Rushd, following Plato and Aristotle (each in his own way), depicted this conflict in the mentioned work. When this conflict reaches the tradition of Muslim philosophers in the Middle Ages, specifically Ibn Rushd, it is divided into two conflicts: first, the conflict between revelation and poetry, and second, the conflict between philosophy and revelation/poetry. It should be noted that the distinction that Ibn Rushd himself makes between natural nations [al-umam al-ṭabīiyyah]and so-called unnatural nations is a pivotal distinction for the present research.  
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Natural nation
• unnatural nation
• the conflict between philosophy and poetry
• revelation
• religious books
• Arab poetry