نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

10.22080/lpr.2025.28752.1087

چکیده

آپوریا به‌عنوان ابزاری برای ایجاد شک و تردید و حذف قطعیت و اطمینان از مفاهیم، کارکردهای متنوعی در فلسفه و ادبیات از زمان یونان باستان تا پست‌مدرنیسم داشته است. شالوده‌ی پست‌مدرنیسم بر نسبیت و عدم‌قطعیت بنا شده است بر همبن اساس، خلق موقعیت‌های تردیدآلود آپوریایی از طریق روایات پست‌مدرن، برای انعکاس معانی چندگانه بستر مناسبی محسوب می‌شود. اصلی‌ترین سوال پژوهش این است که در بررسی مجموعه داستان دیوان سومنات به‌عنوان اثری پست‌مدرنیستی چه میزان می‌توان از مفهوم آپوریا به‌عنوان ابزاری برای بررسی و تحلیل بهره برد و به کدام ویژگی‌های مشترک استناد کرد؟ فرضیه‌ی پزوهش بر مبنای همبستگی مفهوم آپوریا با مکتب ادبی پست‌مدرنیسم بنا شده است و با مطالعه‌ی موردی مجموعه داستان کوتاه «دیوان سومنات»، با روش توصیفی-تحلیلی، داده‌ها را در سه وضعیت آپوریایی تناقض، تصمیم‌ناپذیری و سرگشتگی و تحیر تحلیل کرده است و هدف از آن وارد کردن مفهوم آپوریا به مطالعات ادبی به‌عنوان ابزاری مناسب برای تحلیل آثار پست‌مدرنیستی است. نتایج تحلیل نشان می‌دهد وضعیت تناقض در این داستان‌ها به سه شکل نمود یافته است: بحران هویت، هستی/نیستی و متن علیه متن. وضعیت تصمیم‌ناپذیری یا شک‌برانگیزی به شکل حقیقت دوگانه، فرجام چندگانه/نافرجامی و ابهام در شناختن راوی صورت گرفته است. وضعیت سرگشتگی و تحیر نیز با امکان خوانش‌های چندگانه، شخصیت‌های عصیانگر و آشفتگی‌های زمانی در داستان‌ها ظاهر شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the Concept of Aporia in the Postmodern Short Story Collection “Divan-e Somanat” by Abou Torab Khosravi

نویسندگان [English]

  • Javid Seyfi 1
  • Vida Dastmalchi 2

1 Azarbayjan Shahid Madani University

2 Azarbayjan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.

چکیده [English]

Aporia, as a tool for generating doubt and eliminating certainty and assurance from concepts, has had vatious functions in philosophy and literature from ancient Greece to postmodernism. This study is based on the principles of relativity and uncertainty. creation of aporetic situations characterized by doubt through postmodern narratives provides suitable framework for reflecting multiple meanings. Employing a descriptive-analytical method, research analyzes data in three sections: aporetic state, the paradox of indecision, and confusion, with a focus on the short story collection “Divan-e Somanat.” The aim is to introduce the concept of aporia as an appropriate tool for analyzing postmodern works. The analysis results indicate that the paradoxical state in these stories manifests in three forms: identity crisis, existential presence, and text versus text. The state of indecision or doubt is expressed through truth, the duality of multiple endings, and ambiguity in recognizing the narrator. Additionally, confusion appears through the potential for multiple readings, rebellious characters, and temporal disturbances within the narratives.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aporia
  • Postmodernism
  • Divan-e Somanat
  • Uncertainty
  • Multiple Readings