نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده آمنه میرخوشخو ¹
• محمدتقی قزلسفلی ²
• عبدالله بابلی نیا ³

¹ استادیار علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اراک، اراک.

² دانشیار علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، مازندران.

³ کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

شعر نیما، ناخرسندی خود را از ابتذال‌ ناشی از تحول و ترقی در عصر مدرن و در مقابل، جستجوی سادگی و اصالت زندگی بیان میکند. در این مقاله سعی می شود با استفاده از رویکرد انتقادی مکتب فرانکفورت جلوه‌های مختلف مدرنیسم ازنظر نیما مورد واکاوی قرار گیرد. بانیان مکتب فرانکفورت با ابراز ناخرسندی از عقل مدرن و عقلانیت ابزاری، به تصویر کشیدن پیامدهای مخرب تکنولوژی و از خودبیگانگی ناشی از آن، خواهان زندگی دور از خشونت، جنگ، سرشار از صلح و تفاهم بوده و زیبایی‌شناسی مدرن را بستر مناسبی برای بیان این حال می‌دانستند. بر این اساس پرسش مقاله حاضر این است که چگونه نقادی‌ها و ناخرسندی‌های شعرهای نیما وجوه روشنی از نقد عصر مدرن و عوارض آن را نمایش می دهند؟ بدین منظور با استفاده از روش اسنادی و تحلیل محتوای قیاسی با رویکرد توصیفی‌تحلیلی، برخی از اشعار نیما را با نظر به مفاهیم اصلی مکتب فرانکفورت مورد نقد و بررسی قرار می‌دهیم. بر همین اساس، آن چه بیش از همه در اشعار نیما خود مینمایاند، ناخرسندی از ابتذال ناشی از تحول و ترقی به هر قیمت، انتقاد از تنهایی و انزوای آدمی در عصر مدرن و هم چنین سلطه سیستم ها بر زیست جهان و نهایتاً نابودی زیست جهان است.

کلیدواژه‌ها

• عصر مدرن
• بیگانگی
• عقلانیت ابزاری
• مدرنیته
• رویکرد انتقادی نیما

عنوان مقاله [English]

The Modern Era and its Discontents; Examining Nima Yooshij’s Poems Based on Critical Theory

نویسندگان [English]

• Amene Mirkhoshkhou ¹
• Mohammad Thaghi Ghezelsofla ²
• Abdollah Babolinia ³

¹ Assistant Prof in Political science, Faculty of Administrative Science and Economics, Arak University, Arak.

² Associate Professor of Political Science, Faculty of Law and Political Science, Mazandaran University, Babolsar, Mazandaran.

³ Master of Political Science, University of Mazandaran

چکیده [English]

Nima's poem expresses his displeasure with the banality caused by transformation and progress in the modern era and the search for simplicity and authenticity of life. In this research, using the critical approach of the Frankfurt School, various manifestations of modernism were analyzed according to Nima’s point of view. The founders of the Frankfurt School, by expressing their dissatisfaction with modern reason and instrumental rationality, portraying the destructive consequences of technology, and the resulting alienation, wanted a life away from violence and war and full of peace and understanding, and they considered modern aesthetics to be a suitable platform to express this situation. Based on this, the question of the present study is how the criticisms and displeasures of Nima's poems show clear aspects of the criticism of the modern era and its complications. For this purpose, using the documentary method and comparative content analysis with a descriptive-analytical approach, the present study reviewed some of Nima's poems with regard to the main concepts of the Frankfurt School. What appears most in Nima's poems is dissatisfaction with the banality caused by transformation and progress at any price, criticism of loneliness and isolation of man in the modern era, the dominance of systems over the life world, and ultimately, the destruction of the life world.

کلیدواژه‌ها [English]

• modern era
• alienation
• instrumental rationality
• modernity
• Nima's critical approach