نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مسعود آلگونه جونقانی

دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان

چکیده

میمسیس، در کنار تخنه و پوئسیس، از اصطلاحات کلیدی فلسفۀ هنر افلاطون است که مبتنی بر بازنمایی جهان خارج در آفرینش اثر هنری است. از آنجایی‌که در نگرشِ افلاطون فرایندِ بازنمایی بر بنیان نظریۀ وجودی ـ معرفتی او استوار است، آنچه افلاطون در باب میمسیس به دست می‌دهد، متأثر از جایگاه سلسه‌مراتبی وجود و به تبع آن معرفت است. در واقع، میمسیس از این منظر متوجه پدیدارهایی است که اصالت آن‌ها به نوعی محل تردید است و بنابراین محصول هنریِ پدیدآمده از طریق این فراشد نیز پدیداری ظلّی و توهمی به شمار می‌رود. بر این اساس، پژوهش حاضر کوشیده است ضمن بررسی اصالت مفروضاتی که افلاطون در طرحِ نظریۀ میمسیس بدان پای‌بند است؛ لوازم و عواقب منطقی این نظریۀ را بررسی کند و کاستی‌های این نظریۀ را از یک چشم‌انداز خاص آشکار کند. به همین سبب، نگارنده در طول این بررسی به بازخوانی این نظریۀ در پرتوی رسالۀ کراتیلوس پرداخته است. این بررسی نشان می‌دهد، آنچه افلاطون در خصوص عدم اصالت معرفت هنری به دست می‌دهد، با اتکاء به آرای خود وی در نهایت در باب زبان نیز به وجه اولی صادق است، و بنابراین التزام به مفروضات و نتایج نظری وی به همان میزان که موجب می‌شود هنر و هنرمند را مشمول ادراک غیراصیل پدیدارها به شمار آوریم، زبان و زبان‌مند نیز بر اساس این دریافت فاقد فهم اصیل و معتبر است.

کلیدواژه‌ها

• میمسیس
• پوئسیس
• کراتیلوس
• نظریۀ وجودی-معرفتی

عنوان مقاله [English]

Critical Re-reading of Platonic “Mimesis” in the Light of Cratylus and its Implications for the Creation of Artworks

نویسنده [English]

• Masoud AlgoonehJouneghani

-Associate professor of Persian language and literature Humanities faculty- University of Isfahan

چکیده [English]

Abstract
Mimesis, along with Techne and Poiesis, is one of the key terms in Plato's philosophy of art, which involves the representation of the outside world in the creation of a work of art. Since in Plato's view, the process of representation is looked upon from an onto-epistemological viewpoint, what Plato asserts about Mimesis is influenced by the hierarchical position of existence and, consequently, knowledge. In fact, from this point of view, Mimesis represents phenomena whose authenticity is not confirmed, and therefore the artistic product created through this process is also considered an illusory phenomenon. Accordingly, while examining the authenticity of the assumptions that Plato adheres to in the design of the theory of Mimesis, the present study has tried to examine the necessary and logical consequences of this theory and reveal its shortcomings based on the critical reading of Cratylus. This study shows that what Plato yields about the non-originality of artistic knowledge is ultimately true of language as well. Therefore, commitment to his assumptions and theoretical conclusions entails that if art and artists are considered as subject to the non-original perception of phenomena, the language and language user, based on his perceptions, also lack a genuine and valid understanding of the around world.

کلیدواژه‌ها [English]

• Plato
• Mimesis
• Poiesis
• Cratylus
• Onto-epistemological theory